Rederij in oorlogstijd ’40-’45 – Rotterdamsche Lloyd
Nico Guns
Dit boek gaat over de wal-geschiedenis van de Rotterdamsche Lloyd in de Tweede Wereldoorlog. Het vormt aldus het contrapunt of de tegenhanger van het boek dat Guns & Luidinga in 2018 publiceerden over de ‘vloot-geschiedenis’ van de Rotterdamsche Lloyd in de oorlogsjaren 1940-1945. Bovendien wordt gedetailleerd beschreven welke heldhaftige rol de leden van de familie Ruys tijdens de oorlog hebben gespeeld, zowel in het verzet als bij de beschikbaarstelling van hun vloot voor de geallieerde overwinning. Lloyddirecteur Willem Ruys BEzn bijvoorbeeld werd om die reden door de Duitse bezetter gehaat, meermaals gearresteerd en in augustus 1942 gefusilleerd. Bij het uitbreken in 1939 van de Tweede Wereldoorlog beschikte de Rotterdamsche Lloyd over 5 grote passagiersschepen en 26 vrachtschepen. Deze werden – voor zover ze niet in handen waren gevallen van de Duitse bezetter – in opdracht van de geallieerden in hun strijd tegen nazi-Duitsland gevorderd door de Nederlandse regering in ballingschap. Aan het einde van de oorlog was de helft van de Rotterdamsche Loyd-vloot verloren gegaan en hadden honderden van haar zeelieden het leven verloren. De voor de rederij onmisbare haveninstallaties in Nederland en Nederlands-Indië waren grotendeels vernietigd door de Duitse en de Japanse bezetters. Aan de walorganisatorische aspecten van de Nederlandse koopvaardij in de Tweede Wereldoorlog is in de literatuur over de Nederlandse rederijen – die een volstrekt onmisbare bijdrage hebben geleverd aan de geallieerde overwinning – relatief weinig aandacht besteed, laat staan dat daarover veel gedetailleerde informatie is verstrekt. Verder dan wat algemene paragrafen over enkele aspecten van het walbedrijf van de scheepvaartmaatschappijen in de Tweede Wereldoorlog is het nooit gekomen. Ook in meer recente publicaties is dat walbedrijf in oorlogstijd slechts ‘in vogelvlucht’ behandeld, en dan ook nog alleen voor de Londense aspecten daarvan. Wat de rederijen buiten Londen zelf allemaal voor hun oorlogsvloten op zee moesten uitvoeren ten dienste van de geallieerde eindoverwinning is daarmee tot dusverre volkomen ten onrechte onderbelicht gebleven.
Paperback: € 78 (incl. Porto)